Update non-bancaire financiering: jurisprudentie
In deze zaak laat de Hoge Raad zich uit over het wetenschapsvereiste bij de actio pauliana in faillissement. Curator vordert vernietiging van diverse rechtshandelingen die projectontwikkelaar Mega/NPB kort voor het faillissement heeft verricht met gelieerde partij Nebo c.s., waaronder bouwclaimovereenkomsten, aansprakelijkstellingen, terugkoopovereenkomsten, vestiging van zekerheden, leveringen van onroerende zaken en een dividenduitkering. Nebo c.s. stelt dat niet per rechtshandeling is beoordeeld of aan het wetenschapsvereiste van artikel 42 Fw was voldaan. De Hoge Raad oordeelt dat bij een samenstel van samenhangende rechtshandelingen niet alleen de nadelige gevolgen in onderling verband moeten worden beoordeeld, maar ook het wetenschapsvereiste. Het is bepalend of de schuldenaar op enig moment bij het verrichten van het samenstel wist of behoorde te weten dat schuldeisers door de rechtshandelingen benadeeld zouden worden. Dit geldt ook voor de vereiste wetenschap bij de wederpartij (artikel 42 lid 2 Fw).
Hoge Raad 27 juni 2025 (Publicatie 27 juli 2025)
In deze uitspraak geeft de Hoge Raad duidelijkheid over de kwalificatie Buy Now Pay Later als consumentenkrediet. Consument koopt producten bij webwinkel en kiest voor betaling via Afterpay, waarbij betaling binnen drie maanden kan plaatsvinden zonder rente of kosten, maar bij te late betaling wel vertragingsrente en incassokosten verschuldigd zijn. BNPL-aanbieder stelt dat de dienst niet kwalificeert als consumentenkrediet omdat geen rente wordt gerekend bij tijdige betaling. De Hoge Raad oordeelt, in navolging van het Hof van Justitie, dat vertragingsrente en buitengerechtelijke kosten in beginsel niet meetellen bij de beoordeling of sprake is van een krediet zonder kosten of met onbetekenende kosten. Uitzondering hierop geldt wanneer de BNPL-aanbieder bij het sluiten van de overeenkomst al anticipeert op niet-nakoming door de consument om economisch voordeel te behalen (onderdeel van het verdienmodel). De feitenrechter moet dit beoordelen aan de hand van alle omstandigheden. Daarnaast bepaalt de Hoge Raad dat precontractuele informatie ‘geruime tijd’ vooraf moet worden verstrekt, afhankelijk van de complexiteit van de kredietovereenkomst, en dat rechters ambtshalve moeten toetsen of een kredietwaardigheidstoets is uitgevoerd (behalve bij kredieten onder €1.000).
Gerechtshof Den Haag 1 juli 2025 (Publicatie 8 juli 2025)
In deze uitspraak gaat het over de geldigheid van een borgstelling na overdracht van de hoofdvordering door middel van afsplitsing en cessie. Appellant heeft zich borg gesteld voor vorderingen van ABN AMRO op zijn vennootschap Megalim tot een maximum van €15 miljoen. Na opzegging van het krediet heeft ABN AMRO haar vorderingen afgesplitst naar Stack NewCo, die deze vervolgens heeft gecedeerd aan Cumberland. Cumberland vordert €9 miljoen van appellant onder de borgstelling. Appellant stelt dat de afsplitsing niet correct is verlopen omdat hij niet is geïnformeerd over de splitsing en het splitsingsvoorstel de vordering niet voldoende duidelijk vermeldt. Ook beroept hij zich op dwaling bij het aangaan van de borgtochtovereenkomst. Het hof oordeelt dat er geen rechtsregel bestaat op grond waarvan appellant persoonlijk had moeten worden geïnformeerd over de splitsing. De vordering was voldoende nauwkeurig beschreven in het splitsingsvoorstel door vermelding van het BCDB-nummer. Appellant kwalificeert niet als particuliere borg in de zin van artikel 7:857 BW omdat hij zich borg heeft gesteld ten behoeve van zijn eigen vennootschap waarvan hij bestuurder en enig aandeelhouder is. Het beroep op dwaling faalt omdat appellant niet heeft gesteld dat hij de overeenkomst niet zou hebben gesloten bij juiste voorlichting. De borgtochtovereenkomst is niet geëxpireerd door verkoop van de verhypothekeerde woning omdat er geen onlosmakelijke koppeling bestaat tussen beide zekerheidsrechten.
