Aanpak fraudebestrijding in de zorg
Op 4 april jl. diende minister Agema een brief in bij de Tweede Kamer waarin zij haar plan van aanpak voor fraudebestrijding in de zorg uiteenzet. Op 16 april vond daarnaast een commissiedebat plaats over goed bestuur en toezicht in de zorg, waarin ook de rol van IGJ en zorgfraude werd besproken. In haar brief reageert Agema onder andere op de signaleringsnotitie uit de Jaarbrief van de Taskforce Integriteit Zorgsector (‘TIZ’) en gaat zij in op diverse moties en toezeggingen. In dit nieuwsbericht lichten wij de belangrijkste punten uit de brief en het commissiedebat voor u uit.
- Verplichtstelling VOG voor bestuurders en/of directeuren van zorginstellingen
De TIZ adviseert om bij de aanvraag van een vergunning op grond van de Wet toetreding zorgaanbieders (‘Wtza’) de verplichtstelling van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor bestuurders en directeuren op te nemen. Hierdoor wordt ook de feitelijke situatie van de aanvrager meegewogen om zo misleiding te voorkomen. Minister Agema benadrukt dat nut en noodzaak van een dergelijke maatregel goed onderbouwd moeten worden, mede gezien de extra regeldruk die dit kan veroorzaken. Zij laat dit intern nader onderzoeken en zal hierover vóór de zomer een brief aan de Kamer sturen.
- Vergunningplicht voor onderaannemers
Op dit moment geldt op grond van de Wtza geen vergunningplicht voor onderaannemers, tenzij sprake is van een zogenaamde ‘lege huls’-constructie waarbij de hoofdaannemer alleen fungeert als holding. De Wtza sluit hiervoor aan bij de begrippen van de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (‘Wkkgz’) die enkel verplichtingen oplegt voor de hoofdaannemer. De TIZ adviseert om een vergunningplicht voor onderaannemers in te voeren en om in het algemeen duidelijker te maken wie de uitvoerende partij is van gedeclareerde zorg, bijvoorbeeld door het opnemen van de AGB-code van de uitvoerende partij. Agema bevestigde in het commissiedebat van 16 april jl. dat zij deze mogelijkheid samen met de IGJ en NZa onderzoekt.
- Vergunningplicht voor zorgbedrijven vanuit Jeugdwet en Wmo 2015
Aanbieders die zorg leveren op grond van de Jeugdwet en de Wmo 2015 zijn momenteel uitgezonderd van de vergunningplicht onder de Wtza. Agema verwijst in haar brief naar de lopende verkenning van de Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport naar de wenselijkheid van een vergunningplicht voor deze aanbieders. De uitkomsten hiervan worden voor de zomer met de Kamer gedeeld.
Tevens wijzen wij er in dit kader nog op dat de Tweede Kamer op 15 april jl. het wetsvoorstel Verbetering beschikbaarheid jeugdzorg heeft aangenomen, waarin onder meer de verplichting tot het instellen van een toezichthoudend orgaan binnen de Jeugdwet wordt geregeld. Hierover zullen wij binnenkort meer delen.
- Automatisch doorhalen van de AGB-code
Agema ziet geen meerwaarde in de door de TIZ geadviseerde automatisch doorhaling van de AGB-code bij het intrekken van een vergunning van een zorgaanbieder. Volgens haar biedt het huidige instrumentarium van de IGJ voldoende mogelijkheden en kunnen zorgverzekeraars besluiten om hun contracten met de betreffende zorgaanbieder te beëindigen als de toelatingsvergunning is ingetrokken.
- Mogelijkheden toezicht spookzorg
In 2019 werd het wetsvoorstel Verbetering Toezicht en Opsporing Wet marktordening gezondheidszorg (‘VTO Wmg’) ingetrokken. Dit wetsvoorstel bood onder meer mogelijkheden voor de NZa om beter toezicht te houden op niet-geleverde maar wel gedeclareerde zorg, zogenaamde spookzorg. Agema benadrukt dat effectieve maatregelen tegen spooknota’s nodig zijn en dat de Wmg op enkele punten geactualiseerd moet worden. In het commissiedebat gaf zij aan bezig te zijn met een wetswijziging van de Wmg gericht op het verbeteren van toezicht en handhaving op dit gebied.
- Ontvangers risicomeldingen in het zorgdomein
Agema geeft aan dat er een wijziging van het Besluit controle op rechtspersonen (‘Bcr’) in voorbereiding is, zodat de NZa en IGJ aangewezen kunnen worden als ontvangers van risicomeldingen. Zij kunnen dan gegevens ontvangen van Justis, waardoor zij beter inzicht krijgen in de structuur van complexe organisaties.
- Meldingenoverzicht Stichting Informatieknooppunt Zorgfraude
Tot slot kondigt Agema aan dat het meldingenoverzicht met het aantal ontvangen signalen van zorgfraude van de Stichting IKZ later dit jaar beschikbaar zal komen.
Duiding
De aanpak van zorgfraude staat al langere tijd op de politieke agenda, maar lijkt nu meer concrete vormen aan te nemen. Uit het commissiedebat van 16 april blijkt dat de Kamer kritisch is over de voortgang: verschillende Kamerleden uitten stevige kritiek op de huidige inspanningen. Agema verwijst in haar Kamerbrief herhaaldelijk naar de uitgebreide Kamerbrief die zij vóór de zomer zal aanbieden. Het interessant om te zien of de lopende verkenningen dan meer handen en voeten krijgen. Wij houden u uiteraard op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.
Wilt u meer weten over dit onderwerp, neem dan gerust contact op met Willemien Bischot, Benjamin Gideonse en Sophie Rosendahl, of een van onze andere specialisten op het gebied van Healthcare & Life Sciences.
