Minister Bruins heeft in een brief aan de Tweede Kamer zijn visie gegeven op de rol van de universitair medische centra in het medische zorglandschap. De brief vormt een aanvulling op de positioneringsnota van de hand van minister Schippers uit 2014. Bruins benadrukt dat het zorglandschap voor iedereen in beweging is, waardoor het essentieel is om te kijken naar de rollen en taken die er voor verschillende partijen in de zorg liggen. Bruins acht het van belang dat partijen in de zorg weten wat van umc’s wordt verwacht, en dat zij daarop aanspreekbaar zijn. 

Uit de brief volgt dat Bruins van umc’s verwacht dat zij een bijdrage leveren aan acht onderwerpen. Bruins meent dat hiervoor geen extra financiële middelen nodig zijn. 

1. Umc’s nemen een actieve rol als centrum voor zeer complexe zorg, kennis en expertise. De innovatieve en vernieuwende rol van umc’s wordt versterkt door de combinatie van topreferente zorg, onderwijs en onderzoek. Zij moeten zich nog meer dan voorheen concentreren op topreferente zorg. Daarnaast dienen umc’s te blijven bouwen aan hun infrastructuur die voldoet aan de hoogste normen voor het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek. Andere (topklinische) ziekenhuizen die zorg in combinatie met toegepast onderzoek leveren, kunnen gebruik maken van die infrastructuur.
2. Umc’s nemen een actieve rol in het beschikbaar en toegankelijk houden van zorg in de regio. Dit betekent dat de niet-complexe zorg zoveel mogelijk overgedragen wordt aan onder andere algemene ziekenhuizen waardoor de zorg nabij de patiënt gegarandeerd blijft, ook in krimpgebieden. Bij deze samenwerking wordt een spilfunctie van de umc’s verwacht, waarbij focus dient te liggen op kwaliteit van zorg en regionale samenwerking.
3. Umc’s vergroten hun rol als aanjager van netwerkvorming en samenwerking. Technologische en maatschappelijke veranderingen leiden tot een verschuiving binnen het zorglandschap. Het streven is dat zorg dichtbij wordt verleend waar dit kan, en verder weg als dat vanwege kwaliteit en doelmatigheid noodzakelijk is.

4. Umc’s vergroten hun actieve rol in de coördinatie van de acute zorgketen. Zij dienen veranderingen en knelpunten in de keten van acute zorg actief te signaleren, om acute zorg beschikbaar en bereikbaar houden.

5. Umc’s nemen een actieve rol in opleidingsvraagstukken. Zij zijn als opleider en werkgever grote spelers, waardoor keuzes op het gebied van personeelsbeleid invloed hebben op organisaties – in de gehele keten – in de omgeving. Om die reden wordt een voorbeeldrol verwacht van umc’s als werkgevers, wat onder andere inhoudt dat zij oog hebben voor personeelsbehoefte in de regio, en daar actief aan bijdragen.

6. Umc’s vervullen hun rol als regionale academische motor. Om de maatschappelijke impact van umc-onderzoek te vergroten, verbreden umc’s hun onderzoeksfocus naar multidisciplinair, praktijkgericht onderzoek op het gebied van preventie en regionale vraagstukken.

7. Umc’s leveren een actieve bijdrage aan de discussie rond dure geneesmiddelen. Oplopende kosten van geneesmiddelen in combinatie met de afspraken in het hoofdlijnenakkoord MSZ dwingen de umc’s kritisch te kijken naar de meest doelmatige inzet van (nieuwe) dure geneesmiddelen.
8. Umc’s leveren een actieve bijdrage aan verbetering van gegevensuitwisseling, registratie aan de bron en hergebruik van data. De ambitie om versneld te komen tot volledig digitale gegevensuitwisseling binnen en tussen instellingen is in meerdere hoofdlijnakkoorden aan de orde gekomen. Hiervoor moeten belemmeringen in taal en techniek worden overwonnen, waarbij een proactieve rol van umc’s wordt verwacht door bijvoorbeeld betrokkenheid bij de zorgbrede totstandkoming en implementatie van zorginformatiebouwstenen (ZIB’s).

Reactie NFU

Naar aanleiding van de brief van Bruins meldt de NFU dat de umc’s een bevestiging zien van hun rol binnen de gezondheidszorg. Willy Spaan, NFU-voorzitter, schrijft op de website van de NFU: ‘Onze rol is nu helderder. De acht thema’s sluiten heel goed aan bij de thema’s waar we samen met onze partners al aan werken.’

Uit de brief blijkt voornamelijk dat samenwerking op ieder front belangrijk is, om te komen tot de best mogelijke kwaliteit van zorg. Hierin is een belangrijke rol weggelegd voor umc’s.