In oktober 2019 is voor de derde keer een nota van wijziging ten aanzien van het wetsvoorstel Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) ingediend bij de Tweede Kamer. De Wtza zal de huidige Wet toelating zorginstellingen (Wtzi) vervangen.
Achtergrond
In september 2017 is het wetsvoorstel Wtza samen met de Aanpassingswet Wtza (AWtza) ingediend bij de Tweede Kamer. De Wtza introduceert onder andere een meldplicht voor alle nieuwe aanbieders van zorg als bedoeld in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz).
Het doel van de meldplicht is om (i) het risicotoezicht op nieuwe zorgaanbieders effectiever vorm te geven en (ii) te waarborgen dat de nieuwe zorgaanbieder vooraf kennis heeft genomen van de eisen die gelden vanaf het moment waarop hij zorg gaat verlenen.
Advies Raad van State
De wijzigingen beogen (i) uitbreiding van de meldplicht naar onderaannemers en jeugdhulpaanbieders en (ii) uitbreiding van de doelgroep waarvoor de transparantie-eisen gelden.
Het uitbreiden van de meldplicht naar onderaannemers en jeugdhulpaanbieders zal ervoor zorgen dat de IGJ sneller gegevens beschikbaar heeft over onderaannemers maar brengt niet mee dat de IGJ direct zal toezien op onderaannemers. De IGJ en Minister kunnen in het kader van de Wkkgz alleen maatregelen opleggen aan de zorgaanbieder als hoofdaannemer. De RvS stelt zich dan ook de vraag wat de toegevoegde waarde is van de wijziging, anders dan een administratieve lastenverlichting voor de IGJ en een administratieve lastenverzwaring voor de onderaannemer. Daar komt bij dat het volgens de RvS eerst en vooral op de weg van de interne toezichthouder van zorgaanbieders ligt om toe te zien op naleving van afspraken met onderaannemers.
De achtergrond van uitbreiding van de reikwijdte van de transparantie-eisen naar alle zorgaanbieders (inclusief onderaannemers) is gelegen in de met name politieke en maatschappelijke discussies over complexe bedrijfsstructuren en onttrekking van zorggeld. De beoogde wijziging heeft tot doel om beter te waarborgen dat geld dat bedoeld is voor zorg daadwerkelijk ten goede komt aan zorg.
De RvS voorziet ook ten aanzien van deze wijziging een aanzienlijke administratieve lastenverzwaring voor zorgaanbieders die hiermee voor het eerst te maken krijgen. Voor een dergelijke lastenverzwaring acht de RvS een nadere rechtvaardiging vereist. Het voorstel verandert volgens de RvS niets aan de aard van het huidige toezicht door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa); de NZa heeft in de uitvoeringstoets al aangekondigd risicogericht toezicht te zullen houden op de transparantie-eisen.
Om onder andere voorgaande redenen adviseerde de RvS de wijzigingen niet in te dienen bij de Tweede Kamer. Daarbij stelt de RvS nog de vraag of de wijzigingen nog noodzakelijk zijn, met het oog op de brief van de Ministers van VWS van 9 juli jl. waarin verdergaande maatregelen worden aangekondigd voor het bevorderen van onder andere een transparante, integere bedrijfsvoering.
Reactie kabinet
In reactie op het advies van de RvS stelt het kabinet dat het de bedoeling is de in de brief van 9 juli jl. bedoelde maatregelen fasegewijs in te voeren. De gedane wijzigingsvoorstellen betreffen de eerste stappen in het proces om kwaliteit, transparantie en integriteit van zorgaanbieders en informatiepositie van toezichthouders te vergroten.
Ondanks de geuite twijfels van de RvS heeft het kabinet de nota’s ingediend bij de Tweede Kamer. Het kabinet heeft de toelichtingen op de nota’s van wijzigingen op grond van het advies van de RvS echter nader aangevuld. Zo is onder andere toegelicht dat de meldplicht voor onderaannemers ervoor zorgt dat de IGJ niet afhankelijk is van informatie van de zorgaanbieders als hoofdaannemers. De IGJ kan op basis van de melding van een nieuwe onderaannemer de risico’s analyseren en besluiten tot een bezoek in het kader van toezicht.
